Pozitif Alan Savunuculuk Çalıştayı’na Katıldık

HIV ile yaşayan LGBTİ+’ları güçlendirmek amacıyla, 17 Mayıs Derneği tarafından kurulan ve sivil bir inisiyatif olan Pozitif Alan tarafından 12-14 Aralık 2022 tarihlerinde, Ankara’da düzenlenen ‘Pozitif Alan Savunuculuk Çalıştay’ına katıldık.

Çalıştayın amacı; ‘’LGBTİ+ ve HIV alanında çalışan sivil toplum örgütlerinin güncel durumlarına bakmak, HIV’le yaşayan LGBTİ+’ların ihtiyaçlarına odaklanmak ve koordinasyon oluşturmak.’’ Savunuculuk çalıştaylarının dördüncüsü olan buluşmaya 15 kurum katılım sağlandı. Derneğimizi temsilen aktivist Önder Bora’nın katıldığı çalıştayda; Türkiye Aile Planlama Vakfı (TAPV), Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları Platformu (CİSÜ), Sağlıkta Genç Yaklaşımlar Derneği, İnter Dayanışma, Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık Ve İnsan Hakları Derneği, Muamma LGBTİ, 17 Mayıs Derneği, Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, Pozitif Yaşam Derneği, KAOS GL, Uniquir, Pembe Hayat Derneği, Özgür Renkler’den temsilciler bulundu.

Çalıştayın ilk günü olan 12 Aralık 2022 günü ilk oturum saat 16:00-17:30 saatleri arasında gerçekleştirildi. Defne Güzel’in yürütücülüğünde katılımcıların kendilerini tanıtmasının ardından ‘’Genel değerlendirme: Örgütlerin gündeminde neler var?’’ başlığında konuşmalar gerçekleşti.

Öne çıkan başlıklar şunlar oldu;

• Ulusal HIV/AIDS Kongresi’nde sadece HIV alanında çalışan özne örgütlerin katılımı ve diğer örgütleri kapsayıcı olmaması,

• LGBTİ+ ve HIV alanında çalışan örgütler arasındaki dil ve savunuculuk farkı,

• Makbul alan (LGBTİ+ların ve seks işçilerinin) aktivizmi/HIV ile yaşayanlar bakış açısı (Kilit grupların dışarıda bırakılması)

• Örgütlerin lobicilik faaliyetleri yapamaması,

• HIV alanının doktorlar, ilaç firmaları ve kamu arasında sıkışması,

• Gönüllü Danışmanlık ve Test Merkezleri’nin sürece dahil olamaması/dahil edilmemesi ihtiyaçlar olarak belirlendi.

Eleştiriler olarak aşağıdaki maddeler sıralandı;

• HIV kongrelerinde LGBTİ+ öznelere eskisi kadar yer verilmediğinden,

• Akran danışmanlığı alanında aynı dil ile aynı bilgilerin paylaşılmaması,

• Makbul bir HIV Pozitif profili çizilmesi eleştirilmesi,

• Erkeklerle Cinsel İlişki Yaşayan Erkekler (ECE) kilit grupları üzerinden ele alınması ve kapsayıcı davranılmadığı

• İlişkilenmelerin Hekim – Devlet – İlaç firmaları üzerinden giden bir dayanışmanın önceliklendirildiği eleştirisi yapıldı.

17:45-18:45 saatleri arasında “B=B kampanyasında uluslararası durum.’’ oturumu planlanmıştı. Konuşmacının rahatsızlanması nedeniyle katılamaması üzerine katılımcılar B=B yi tartıştı ve buna göre şu kararlara vardı;

• Belirlenemeyen virüs ve bulaşmayan virüs olmalı

• Tüm ülkelerde mesaj virüs üzerinden verilmekte.

• Bulaştırmayan dendiğinde HIV ile yaşayanlar damgalanmakta.

• İngilizce çevirisinde de virüse dikkat çekiliyor, HV ile yaşayan kişilere değil.

• Türkçe kullanım açısından da Bulaşmayan daha doğru bir ifade olarak belirlendi.

Çalıştayın ikinci gününde HIV alanındaki sorunlar ele alınıp tespit edildi Çıkan sonuçlar;

• HIV örgütlerinde LGBTİ+ çalışma gruplarının olmaması.

• HIV örgütünde bir LGBTİ+’nın anlaşılamaz hissetmesi. Temsiliyet sorunu.

• Hak ihlalleri konusunda izlenecek yolların bilinmemesi eksiklikleri söz konusu

• Savunuculuk yöntemlerimizin konuşulmaması

• Hekimlerin hak temelli bir anlayışlarının olmaması. Hekimlerin LGBTİ+ örgütleriyle iletişiminde HIV örgütlerinin köprü görevi görmemesi.

• Hükümetin HIV ile yaşayan LGBTİ+ çocuklar üzerinden yürütebileceği söylem ve 18 yaş altına verilen danışmanlık alanının bilinmemesi, ortaklaşılan bir sözün henüz oluşmaması

• Madde kullanımının alanda konuşulmaması ancak yaygınlaşması

• 18 yaş altı olup HIV tedavisi olamamak

• GDTM’lerin yaygın olmaması

• Tedaviye erişimde sorunlar olması ve kısıtlı olması

• HIV spesifik polikliniklerinin olmasının avantajları ve dezavantajları

• Ameliyat olma veya sağlık hizmetlerine erişimde HIV fobinin oluşu

• Temas Öncesi Profilaksi (TÖP-PREP) ve Temas Sonrası Profilaksi (TSP-PEP)’e geri ödeme kapsamında olmadığı için ulaşma zorlukları

• Kondoma erişimin pahalı olması

• HIV testinde cinsel kimlik ve cinsel yönelimin sorulması

• Tedaviye erişimde damgalamanın oluşu

• Küçük şehirlerdeki tanı ve tedavi hizmetlerinin olmaması

• HIV/AIDS’deki genel popülasyonun olmayışı

• Evlilik öncesi HIV testinin istenmesi ve ayrımcılık

• Toplumsal gelenekler ile HIV testi yaptırmanın nasıl ilişkilendireceği durumu

• Ayrımcılığı pekiştiren yoksulluk oluşu

• Kadınların mahremiyetinin ortadan kalkması

• Kaynakların sınırlı oluşu ve ilaç firmaların özne odaklı çalışmaması,

• Kamunun sürece dahil edilmemesi,

• Dernek ve kurumların kapatılma kaygısı ile savunuculuk yapması,

• Derneklerin alan işgal etme kaygısı,

• Kapsamlı cinsellik eğitimin olmaması,

• Medya ana akımda ayrımcılığın olması

• Meslek örgütlerinin ayrımcı tutumları takip ediyor mu?

• Kesişimsellik önemli ancak kesişimsellikte hiyerarşi sorun

• Dijital arşivin eksik olması

• Haritalandırmanın olmaması,

• STK’ların gündeminde HIV ne kadar var?

• Seks işçilerinin daha fazla ayrımcılığa maruz kalması

• HIV ile yaşayan kişilerin sağlık verileri sağlık çalışanları ile paylaşılması

• HIV ile yaşayanların psiko-sosyal destek sürecine ulaşamaması

• HIV ile yaşayan göçmenlerin ilaca erişememesi

• Kültür sanat alanında HIV ile yaşayan kişilerin kurban, mağdur ve cani olarak lanse edilmesi olarak belirlendi.

Ve çözüm önerileri sunuldu;

• Özne odaklı etkinliklerin ne kadarını ulaşılıyor, öznelerin aktif olması gündemleşti,

• Benzer materyallerin yayınlanması dolayısıyla kaynak israfı ve koordinasyonun olmaması, haberleşme ağının kurulması,

• HIV’in büyükşehirlerde biliniyor olması ve bu sebeple yerele de inmek gerekliliği,

• HIV’in spesifikleştirilmesi ve gruplar özelinde çalışma yürütmek,

• Tüm derneklerin HIV kapasitelerinin geliştirilmesi,

• Karşılıklı düzenlenecek görüşmelerin, toplantıların sıklaşması, periyodik ve tematik bir düzen oluşturulması.

• Yapıcılığın öne çıkarılması

• Etkili iletişim

• Savunuculuk

• Danışmanlığın verilmediği tanı alma ve sonrası süreç gözlemleniyor, HIV danışmanlığı veren kurum ve kişilerin ortak bir yönergesi olması

• Görünürlüğün arttırılması

• Hizmet içi eğitimler

• Kampanyalar organize edilmesi

• Verilerin paylaşılması

• Yoksulluğa dair politikalar geliştirilmesi

• Politika koyucularla işbirlikleri geliştirilmesi

• İhtiyacın konuşulması, deneyim aktarımı ve sonrasında eğitim verilmesi (çocuklara danışmanlık) çalışma grubu gibi özelleştirilen bir savunuculuk alanı oluşturulması

• HIV Konferanslarına örgütlerin davet edilmesi amacıyla köprü görevi görebiliriz

• Hekim örgütleri ile çalışma yapılması, bir araya gelinmesi ve HIV ile yaşayan LGBTİ+lara yönelik çalışma grupları oluşturulması burada HIV örgütleri ile LGBTİ+ örgütlerinin dahil edilmesi, iletişimin güçlendirilmesi, eğitim verilmesi karşılıklı

• HIV örgütlerinin bakanlıkla masaya oturduğunda LGBTİ+’ları ve LGBTİ+ konusunu masaya getirmek

• Karşılıklı olan eksiklere yönelik birbirimizi eğitmek öğretmek atölyelerin yapılması buna alan açılması

• HIV ile yaşayanlara ve LGBTİ+lara Danışmanlık verenlerin bir arada olması ve karşılıklı süpervizyon çalışmaları yapılması

• HIV ile yaşayan LGBTİ+lar adına daha çok söz üretilmesi, bir içerik üretirken (sosyal medya ve yayın, rapor) LGBTİ+ derneklerden destek alınabilmesi, önceliklendirilmesi

• Biz LGBTİ+’ların yanındayız demek dışında eylemsel bir duruş sergilenmesi ve ses çıkarılması sadece görünürde değil de işlevsel gerçek pratiklerin yapılması

• Yönetici pozisyonunda çalışanların bir araya gelmesi

• Şiddetsiz iletişim, iki taraf da hangi söylemin ne hissettirdiğini paylaşarak (belki üçüncü bir gözlemci aracılığıyla) bir görüşme sağlanması

• Kişisel tavırlarımızdan azade bir ortaklaşma olmalı önerileri yapıldı.

Çalıştayın son gününde ilk oturumda deneyim paylaşımları yapıldı;

• Sağlığa erişimde en çok hak ihlali saç ekiminde ve diş hekimlerinde yaşanabiliyor. Ameliyata erişim ile ilgili problemler yaşanabiliyor, operasyon reddedilebiliyor ya da operasyon gecikebiliyor. HIV ile yaşayan kişilere etiket yapıştırılıp ifşa ediliyor.

• LGBTİ+lar ve kadınların jinekolojik muayene için kadın dostu ve LGBTİ+ dostu hastaneleri var. (lgbtisağlığı.org.) Bu süreç HIV ile yaşayanlar için düzenlenebilir mi?

• Çoklu ayrımcılık durumu söz konusu olunca işler karmaşıklaşıyor. HIV ile yaşayan Trans, eşcinsel kişiler daha fazla ayrımcılığa maruz kalabiliyor.

• Bu süreci desteklemek ve tüm örgütlerin faydalanabilmesi için sağlık hizmeti sunan güvenli alan olan hastane ve sağlık merkezlerini haritalandırmak gerekir.

• Güvenli alanları kişiler üzerinden değil daha çok hastane yönetiminin ayrımcılık olamayacağına dair taahhüt vermesi yazılı olarak bu süreç aşılabilir…….. önerileri sunuldu.

İkinci oturumda koordinasyon planlandı;

• Acil durumlar için whatsapp grubunun oluşturulması,

• HIV ile ilgili kaynakların, HIV alanında çalışan örgütlerin iletişim adreslerinin bulunduğu ve her örgütün çalışmalarını güncellediği ve paylaştığı bir drive dosyasının hazırlanması,

  • örgütlerin ihtiyaç halinde birbirleriyle iletişime geçmesinin kolaylaştırılması,

• Yılda bir defa Pozitif Alan (17 Mayıs) ve alanda çalışan diğer bir örgütün sekreteryasını üstlendiği yüzyüze organize edilecek çalıştayın gerçekleştirilmesi,

• CİSÜ Platformu CYBE çalışma grubunda ayda bir online buluşmalar/toplantılar yapılması,

• Tüm bunları kurgulayacak bir ekibin olması=TAPV, CİSÜ, 17 Mayıs.. Olarak koordine edilmesine karar verildi.